ఆసియా దేశాలను కప్పేయనున్న 'షీట్ ఆఫ్ డస్ట్'.. కోట్ల నష్టాన్ని నివారించనున్న AI

దిశ, ఫీచర్స్ : ఈ రోజుల్లో నీలాకాశానికి బదులుగా పొల్యూషన్ ఎక్కువగా కమ్ముకుని ఉంటుంది. ఆసియాలోని అనేక దేశాల్లో ఇదే పరిస్థితి ఉంది. ముఖ్యంగా చైనాలో ఇసుక తుఫాను గరిష్ట ప్రభావం కనిపిస్తుంది. వసంతకాలం రాకతో అనేక ఆసియా దేశాలు వార్షిక ఇసుక తుఫానును ఎదుర్కొంటున్నాయి. పెద్ద నగరాల పై ఇసుక దుప్పటి వ్యాపించింది. ప్రజలు రాకపోకలకు ఇబ్బందులు పడుతుండగా, కోట్లాది రూపాయల నష్టం వాటిల్లుతోంది.

ప్రభుత్వ నివేదికల ప్రకారం గత నెల చివరిలో చైనాలోని అంతర్గత మంగోలియాలోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్న ప్రజలు తమ ఆకాశం మబ్బుగా పసుపు రంగులోకి మారడాన్ని గమనించారు. గాలి వేగం గంటకు 100 కిలోమీటర్లకు చేరుకోవడంతో పాటు దృశ్యమానత 90 మీటర్ల కంటే తక్కువకు పడిపోయినందున ప్రజలు ఇళ్లలోనే ఉండాలని కోరారు.

మంగోలియా, చైనా ఇన్నర్ మంగోలియాలోని కొన్ని ప్రాంతాల నుంచి నగరంలోకి ఇసుక ప్రవహిస్తున్నందున బీజింగ్‌లోని ప్రజలు కిటికీలను, తలుపులను మూసివేయాలని, జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలని వారాంతంలో హెచ్చరించారు. ఇటీవల, భారతదేశంలో కూడా ఇసుక తుఫాను ప్రభావం కనిపించింది.

1990ల నుంచి చైనీస్ శాస్త్రవేత్తలు ఇసుక తుఫానుల పై చాలా పరిశోధనలు చేశారు. అనేక అంచనా వ్యవస్థలను అభివృద్ధి చేశారు. కానీ సవాలు ఇప్పటికీ అలాగే ఉంది. ధూళి ఎప్పుడు, ఎక్కడ పెరుగుతుంది, ఎంత పెరుగుతుంది అనే దాని గురించి శాస్త్రవేత్తలు మరింత ఖచ్చితమైన అంచనాలు వేయాలనుకుంటున్నారు. దీన్ని నివేదించడంలో ప్రస్తుత సిస్టమ్‌లు ఇప్పటికీ తప్పులు చేస్తున్నాయి.

అంచనా వేయడంలో AI ఉపయోగం..

ప్రతి సంవత్సరం జరిగే సంఘటనలను అంచనా వేయడానికి ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ (AI), క్లైమేట్ మోడలింగ్‌ని ఉపయోగిస్తున్నారు. దీంతో ప్రతి సంవత్సరం కోట్ల రూపాయలు ఆదా చేయవచ్చు.

2021 మొదటి త్రైమాసికంలో మాత్రమే, ఉత్తర చైనాలో ఇసుక తుఫానులు 30 మిలియన్ యువాన్లకు (దాదాపు రూ. 34.60 కోట్లు) నష్టం కలిగించాయి. ఇందులో పొలాలు, ఇళ్ళు దెబ్బతిన్నాయి.

ఎడారుల వంటి పొడి ప్రాంతాల్లో బలమైన గాలులు వీచినప్పుడు ఇసుక తుఫానులు సంభవిస్తాయి. ఇవి భూమి నుండి ధూళి కణాలను ఎంచుకొని వాటిని గాలిలోకి తీసుకువెళతాయి. కొన్నిసార్లు ఈ ధూళి కణాలు 1.5 కిలోమీటర్ల ఎత్తు వరకు వెళ్తాయి.

చైనాలోని లాన్‌జౌ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన వాతావరణ శాస్త్రవేత్త చెన్ సియు, ఇసుక, గాలి కలిసి చాలా దూరం ప్రయాణించే పెద్ద ఇసుక గోడలను ఏర్పరుస్తాయని చెప్పారు. ఈ తుఫానులు తమతో పాటు బాక్టీరియా, విషపూరిత లోహ కణాలను కూడా తీసుకువస్తాయని తెలిపారు. దీని వల్ల ప్రజల ఆరోగ్యం, పర్యావరణం దెబ్బతినే అవకాశం ఉంది.

మరణాలు పెరిగాయి, పంట ఉత్పత్తి తగ్గింది..

ఇసుక తుఫానుల సమయంలో మరణాల రేటు విషయానికొస్తే గుండె జబ్బులతో 25 శాతం, శ్వాసకోశ సమస్యలతో 18 శాతం పెరుగుతుంది. ఈ తుఫానుల కారణంగా నేలలో నీరు, పోషకాల కొరత కారణంగా మంగోలియాలో పంట ఉత్పత్తి 24 శాతం వరకు తగ్గుతుందని అంచనాలు చెబుతున్నాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా 334 మిలియన్ల మంది ప్రజలు ఇసుక తుఫానుల బారిన పడ్డారు. ఆఫ్రికాలో వచ్చే ఇసుక తుఫానులకు సహారా ఎడారి మూలం. ఆసియాలో ఇసుక ప్రధాన వనరులలో ఒకటి గోబీ ఎడారి. చైనాలోని లాంజో నగరం దాని ముఖద్వారం వద్ద ఉంది.

డస్ట్ డైనమిక్స్‌లో చైనా ప్రముఖ పరిశోధకుడు లాన్‌జౌ విశ్వవిద్యాలయంలో ప్రొఫెసర్ అయిన హువాంగ్ జియాన్‌పింగ్ ప్రకారం AI సహాయంతో ఇసుక తుఫానులు ఏ ప్రదేశంలో, ఎలా అభివృద్ధి చెందుతాయో తెలుసుకోవచ్చు. భూ-స్థాయి పరిశీలన డేటా, ఉపగ్రహ డేటా, వివిధ నమూనాల నుండి స్వీకరణలతో ధూళి తుఫానుల గురించి ఇప్పటికే భారీ మొత్తంలో సమాచారం తీసుకున్నారు పరిశోధకులు.

2021లో ఉత్తర, తూర్పు ఆసియా కోసం AI-సహాయక సూచన వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసిన చైనాలో మొదటి పరిశోధకులలో చెన్, అతని బృందం కూడా ఉన్నారు. ఇజ్రాయెల్ పరిశోధకులు మధ్యప్రాచ్యంలో అంచనాలను మెరుగుపరచడానికి AIని కూడా ఉపయోగించారు.

చెన్ బృందం దాని సిస్టమ్‌ను డస్ట్ వాచర్ అని పిలుస్తుంది. ఇది చైనా, పాకిస్తాన్, తజికిస్తాన్‌తో సహా 13 ఆసియా దేశాలలో గంట ప్రాతిపదికన 12 గంటల ముందుగానే ఇసుక తుఫానుల సమయాన్ని, తీవ్రతను అంచనా వేయగలదు.

గత సంవత్సరం ట్రయల్ రన్‌లో, AI లేని మోడల్ కంటే డస్ట్ వాచర్ 13 శాతం తక్కువ తప్పులు చేసిందని చెన్ చెప్పారు.

వాతావరణ మార్పు, ఇసుక తుఫాను..

వాతావరణ మార్పు ప్రపంచవ్యాప్తంగా వాతావరణ తీవ్రతను పెంచింది. అయితే ఇసుక తుఫానులతో దాని సంబంధం చాలా కష్టం. గత నెలలో ప్రచురించబడిన ఒక అధ్యయనం ప్రకారం, వాతావరణ మార్పు ఇసుక తుఫానుల పై భారీ ప్రభావాన్ని చూపుతుంది. ఆర్కిటిక్ యాంప్లిఫికేషన్ అనే వాతావరణ దృగ్విషయం కారణంగా గత 20 ఏళ్లలో పశ్చిమ, దక్షిణ ఆసియాలో ధూళి స్థాయిలు తగ్గాయని పరిశోధకులు కనుగొన్నారు.

హాంకాంగ్ బాప్టిస్ట్ విశ్వవిద్యాలయంలోని వాతావరణ శాస్త్రవేత్త, పేపర్ సహ రచయిత గావో మెంగ్ ప్రకారం, ఆర్కిటిక్ యాంప్లిఫికేషన్ గాలి ప్రసరణలో మార్పులకు కారణమవుతుంది. ఈ మార్పుల వల్ల ఆ ప్రాంతంలో ఇసుక ధూళి తగ్గుముఖం పడుతుందని అంటున్నారు.

దీనికి విరుద్ధంగా పాకిస్తాన్‌లోని పెషావర్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన వాతావరణ శాస్త్రవేత్త ఖాన్ ఆలం ప్రకారం, పాకిస్తాన్‌లోని ఇసుక కరాచీ, లాహోర్ వంటి జనావాసాలలో గాలి నాణ్యతను క్షీణించడమే కాకుండా, దేశంలోని వర్షపాత నమూనాలను కూడా గణనీయంగా మార్చింది.

ఇసుక రేణువులు వర్షం రేటును విపరీతంగా పెంచుతాయి. ఆలం, అతని సహచరులు 2022లో పాకిస్తాన్‌ను నాశనం చేయగల ఇసుక, వినాశకరమైన వరదల మధ్య సంబంధం ఉందా అని పరిశోధిస్తున్నారు.

ఇసుక తుఫానుల ప్రభావాన్ని తగ్గించడానికి అంతర్జాతీయ సహకారం ముఖ్యమైనదిగా ఆలం భావించాడు. ఆసియా దేశాలు ఒకదానితో ఒకటి భూమి ధూళి డేటాను పంచుకుంటే, ధూళి సాంద్రత పై ఖచ్చితమైన అంచనాలను రూపొందించడం సాధ్యమవుతుందని ఆయన అభిప్రాయపడ్డారు.

ఇసుక స్థాయిలను తగ్గించడానికి చెట్ల పెంపకం, నీటిపారుదల నిర్వహణ వంటి ఎడారీకరణ వ్యతిరేక ప్రయత్నాలను పెంచడం ప్రాముఖ్యతను GAO నొక్కిచెప్పింది. గావో ప్రకారం, గ్లోబల్ వార్మింగ్‌ను అరికట్టడానికి ప్రయత్నాలు విజయవంతమైతే, పశ్చిమ, దక్షిణ ఆసియాలో ఇసుక స్థాయిలు మళ్లీ పెరుగుతాయి.

ఎడారీకరణ (సారవంతమైన భూమిని ఎడారిగా మార్చడం) ద్వారా ప్రభావితమైన చాలా ప్రాంతాలు రిమోట్, తక్కువ అభివృద్ధి చెందినవి, ఇక్కడ జీవన పరిస్థితులు కష్టంగా ఉన్నాయని వాంగ్ కూడా అంగీకరిస్తాడు. సైన్స్ సహాయంతో నిజంగా ఇసుక తుఫానులను తగ్గించడానికి, ఘనమైన ఆర్థిక సహాయం, మానవ వనరులు, ప్రభుత్వాలు, ప్రజల దృష్టి అవసరం.