హ్యూమన్ లైబ్రరీ.. 80 దేశాల్లో విస్తృతంగా సేవలు
దిశ, ఫీచర్స్ : 'కథలు' అనగానే మనకు వెంటనే బాల్యం గుర్తొస్తుంది. తాత, నాయనమ్మల ఒళ్లో కూర్చుని రాజులు, రాక్షసులు, సాహస వీరుల గురించి బోలెడన్ని కథలు వినుంటాం. ఇక కథలో ఎన్ని మలుపులు ఉన్నా.. కథకుడికి రక్తికట్టించే వాక్చాతుర్యం లేకపోతే ఆ కథనం నీరసం తెప్పిస్తుంది. అవి నిజ జీవిత సంఘటనలైనా మనం కనెక్ట్ కాకపోవచ్చు. కానీ ఆ సంఘటనలు ఎదుర్కొన్న వ్యక్తులే మన ఎదురుగా కూర్చుని ఆ రియల్ స్టోరీని వివరిస్తే? అప్పటి పరిస్థితిని కళ్లకు కట్టినట్లు చూపిస్తే? ఆ కథకు కచ్చితంగా కనెక్ట్ అవుతాం. శ్రోతలకు అలాంటి ఫీలింగ్‌ను కలిగించే కాన్సెప్ట్ 'హ్యూమన్ లైబ్రరీ(లివింగ్ లైబ్రరీ)'. మనుషులే పుస్తకాల రూపంలో నాలెడ్జ్ షేర్ చేస్తూ.. వ్యక్తుల మధ్య రిలేషన్‌ డెవలప్ చేస్తున్న పురాతన గ్రంథాలయ విశేషాలు..
హ్యూమన్ లైబ్రరీ అంటే?
'హ్యూమన్ లైబ్రరీ'లో రీడర్స్‌కు బుక్స్‌కు బదులు వ్యక్తులనే(హ్యూమన్ బుక్స్) కేటాయిస్తారు. వీరంతా జీవితంలో పక్షపాతం, సామాజిక బహిష్కరణ లేదా కళంకం అనుభవించినవారే. వీళ్లు ఎదుర్కొన్న అన్యాయాలను సవాల్ చేసే విధంగా రీడర్స్ ప్రశ్నలు అడగవచ్చు. ఒకరికొకరు సంభాషణలు పంచుకోవడం, ప్రశ్నించడం ద్వారా వ్యక్తిగత అనుభవాలను పొందే ఆలోచనపై ఈ ప్రాథమిక భావన కేంద్రీకృతమై ఉంది. అప్పటి వరకు ఉన్న కొన్ని అవగాహనలను మార్చడంతో పాటు మూస పద్ధతులు, వివక్షను సవాలు చేయడమే ఈ కాన్సెప్ట్ ముఖ్య లక్ష్యం. ప్రతి 'హ్యూమన్ బుక్' ఎదుర్కొన్న వివక్ష, విలువలతో కూడిన తమ కథకు ఒక టైటిల్ కూడా ఎంచుకుంటారు. చాలా వరకు సంభాషణలు సిటీ లైబ్రరీ, మీటింగ్ రూమ్ లేదా హ్యూమన్ లైబ్రరీ ఆవరణలోని ప్రశాంత వాతావరణంలో జరుగుతాయి. ప్రశ్నలు అడిగే విషయంలో ఎలాంటి పరిమితులు ఉండవు. ఇక్కడ ఒకరికొకరు ఎలా విభిన్నంగా ఉన్నామనేది తెలుసుకోవడంతో పాటు ఎప్పటికీ కలవని వ్యక్తులతో ఇంటరాక్షన్ ద్వారా కొత్త అనుభూతి పొందవచ్చు.
'లివింగ్ లైబ్రరీ' ఆలోచన ఎక్కడ పుట్టింది?
హ్యూమన్ లైబ్రరీ అనేది 2000లో డెన్మార్క్‌లోని రోస్కిల్డే ఫెస్టివల్‌లో ప్రారంభమైన ఒక ప్రపంచ ఉద్యమం. డానిష్ మానవ హక్కుల కార్యకర్త, పాత్రికేయుడు రోన్ని అబెర్గెల్, కోపెన్‌హాగన్‌కు చెందిన అతని స్నేహితులు 'స్టాప్ ద వయొలెన్స్' పేరుతో ఒక ఐడియలిస్టిక్ యూత్ ఆర్గనైజేషన్‌ను స్థాపించారు. పీర్ గ్రూప్ ఎడ్యుకేషన్ ద్వారా హింసకు వ్యతిరేకంగా డానిష్ యువతలో అవగాహన కల్పించి, వాళ్లను చైతన్య పరచడమే ఈ సంస్థ లక్ష్యం. రోస్కిల్డే ఫెస్టివల్‌కు హాజరయ్యేవారి మధ్య యాంటి వయొలెన్స్‌పై సంభాషణలతో, వారి మధ్య సంబంధాలను పెంపొందించేందుకు మొత్తం 75 పుస్తకాలతో హ్యూమన్ లైబ్రరీ పుట్టింది. ఈ ఆలోచన వర్కవుట్ కావడంతో 80కి పైగా దేశాల్లోని లైబ్రరీలు, మ్యూజియంలు, పాఠశాలల్లో హ్యూమన్ లైబ్రరీ కార్యకలాపాలు విస్తరించాయి. ఇది 50కి పైగా భాషల్లో 1,000కి పైగా హ్యూమన్ బుక్స్‌ను పంపిణీ చేసింది.
హ్యూమన్ లైబ్రరీ వెనకున్న సైన్స్..
పాండమిక్ టైమ్ 'హ్యూమన్ లైబ్రరీ' అవసరాన్ని నొక్కి చెప్పింది. ప్యూ రీసెర్చ్ సెంటర్ నివేదిక ప్రకారం.. కొవిడ్ మొదలైనప్పటి నుంచి జాతీయ విభజనలు పెరిగాయని 60%కి పైగా వ్యక్తులు విశ్వసిస్తున్నారు. ఈ తరుణంలో ప్రజలను ఏకతాటిపైకి తీసుకొచ్చేందుకు ఉపయోగపడే అవకాశం ఉంది. 'కాంటాక్ట్ హైపోథిసిస్' సిద్ధాంతం ప్రకారం సరైన పరిస్థితుల్లో సమూహాలను ఒకచోట చేర్చినప్పుడు, వారి మధ్య పరిచయం.. సహనం, అంగీకారాన్ని ప్రోత్సహించడంలో సాయపడుతుంది. మరొక వ్యక్తి దృక్కోణంలో 10 నిమిషాలు నిమగ్నమైతే అది దీర్ఘకాల ప్రభావాలను కలిగిస్తుందని మునుపటి అధ్యయనాలు చూపించాయి. ఒక లింగమార్పిడి వ్యక్తి దృష్టి నుంచి ప్రపంచాన్ని ఊహించుకునేందుకు డోర్-టు డోర్ కాన్వాసింగ్ చేస్తే ట్రాన్స్‌ఫోబియాను తగ్గించగలదని మరొక అధ్యయనం సూచించింది.
ఇండియాలో హ్యూమన్ లైబ్రరీ..
ప్రపంచవ్యాప్తంగా 80 దేశాల్లో ఉనికిలో ఉన్న ఈ అంతర్జాతీయ సంస్థ.. భారతదేశంలోని ఇండోర్‌లో మొదటగా ఏర్పాటు చేయబడింది. ప్రస్తుతం ఢిల్లీ, ముంబై, హైదరాబాద్, చెన్నై సహా దేశవ్యాప్తంగా తొమ్మిది హ్యూమన్ లైబ్రరీస్ ఉన్నాయి. లైంగిక వేధింపుల నుంచి మానసిక ఆరోగ్యం వరకు అనేక సంఘటనల సంకలనంగా నిజమైన, సవరించని అనేక కథలు ఈ 'హ్యూమన్ లైబ్రరీ'స్‌కు జీవం పోశాయి. అయితే ఉత్తమ కథలు కలిగిన వ్యక్తులు. ఉత్తమ కథకులు కాకపోవడమే హ్యూమన్ లైబ్రరీకి ప్రధాన సవాల్. కాబట్టి స్టోరీ టెల్లర్స్‌ను అందుకు అనుగుణంగా సిద్ధం చేసేందుకే నెలల తరబడి కృషి చేయాల్సి ఉంటుంది.
పాండమిక్ కారణంగా భౌతిక ప్రదేశాలు మూసివేయబడినప్పటికీ.. 17 మంది హ్యూమన్ బుక్స్ కలిగిన చెన్నైలోని హ్యూమన్ లైబ్రరీ దాదాపు 150 మంది రీడర్స్‌తో ఆన్‌లైన్‌లో మొదటి సెషన్‌ను నిర్వహించింది. Google Meetని ఉపయోగించి ఈవెంట్ నిర్వహించబడింది. ప్రతి పాఠకుడికి వారు ఎంచుకున్న హ్యూమన్ బుక్ ఉన్న గదికి యాక్సెస్ ఇవ్వబడింది.
